Το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα (ΣΚΣ) είναι μια συνήθης πάθηση που προκαλεί πόνο, μούδιασμα και αδυναμία στην άκρα χείρα και γενικότερα στο χέρι. Κατατάσσεται στους τραυματισμούς υπέρχρησης και είναι ίσως η πιο συχνή περιφερική νευροπάθεια.

 

Ανατομία

 

Ο καρπιαίος σωλήνας είναι ένα στενό πέρασμα σαν σήραγγα  στον καρπό, το οποίο αποτελείται από συνδέσμους και οστά: το κάτω μέρος και οι πλευρές του σωλήνα σχηματίζονται από τα καρπιαία οστά και το πάνω μέρος από έναν ισχυρό σύνδεσμο, τον εγκάρσιο καρπικό σύνδεσμο.
Τα όρια αυτά είναι  πολύ άκαμπτα κι έτσι ο σωλήνας αυτός έχει μικρή ικανότητα να τεντώνεται ή να αυξάνει το μέγεθός του.

Το μέσο νεύρο είναι ένα από τα κύρια νεύρα του χεριού. Προέρχεται από μια ομάδα νευρικών ριζών στον αυχένα, όπου αυτές ενώνονται για να σχηματίσουν το μέσο νεύρο. Αυτό, περνάει κάτω από το βραχίονα και τον πήχη, και διέρχεται μαζί με τους 9 καμπτήρες τένοντες των δακτύλων  μέσα από τον καρπιαίο σωλήνα.
Το μέσο νεύρο παρέχει αίσθηση στον αντίχειρα και στον δείκτη, το μέσο και τον παράμεσο καθώς και ελέγχει τους μύες του αντίχειρα.

Ο όρος Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα αναφέρεται στη συμπίεση του μέσου νεύρου από τον εγκάρσιο σύνδεσμο που καλύπτει το νεύρο στο επίπεδο της παλάμης.
Μπορεί δε να προκληθεί είτε από διαρκώς επαναλαμβανόμενες κινήσεις, είτε από την παρατεταμένη παραμονή του χεριού στην ίδια τεταμένη θέση.  

Εκτός από τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις, άλλες καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε συμπίεση του μέσου νεύρου είναι:

- Αρθρίτιδα αλλά και τραυματισμός του καρπού

- Σακχαρώδης διαβήτης

- Κατακράτηση υγρών

 - Συναισθηματικό στρες

 - Υποθυρεοειδισμός

 - Κύηση και ,μερικές φορές, ορμονικές αλλαγές στις γυναίκες.

Συμπτώματα του Συνδρόμου Καρπιαίου Σωλήνα

Το μέσο νεύρο δίνει αίσθηση στον αντίχειρα, στον δείκτη, στον μεσαίο και στον παράμεσο δάκτυλο και παρέχει κίνηση σε τέσσερις μυς του χεριού.
Τα συμπτώματα που σχετίζονται συνήθως με το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα οφείλονται σε ανωμαλίες σε αυτές τις λειτουργίες και είναι:

- Πόνος στα χέρια και στον καρπό

- Κάψιμο και μυρμήγκιασμα στον αντίχειρα, τον δείκτη, τον μεσαίο και τον παράμεσο

- Αίσθηση ότι τον καρπό και το χέρι διαπερνά ηλεκτρικό ρεύμα

- Μειωμένη δεξιότητα στα χέρια

- Κακή ποιότητα ύπνου λόγων του πόνου/μουδιάσματος

- Αδυναμία, ιδιαίτερα του αντίχειρα

- Το μούδιασμα εμφανίζεται πιο συχνά στον αντίχειρα, τον μεσαίο και τον παράμεσο.

Τα συμπτώματα εμφανίζονται ειδικότερα τη νύχτα αλλά και στη διάρκεια της ημέρας, κατά την άσκηση δραστηριοτήτων που απαιτούν κάμψη του καρπού όπως οδήγηση, ανάγνωση εφημερίδας, ομιλία στο τηλέφωνο.  

Μερικές φορές παρατηρείται μείωση στη δύναμη της γροθιάς, στο κράτημα ενός αντικειμένου ή αδεξιότητα. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να υπάρξει μόνιμη απώλεια αίσθησης και ατροφία των μυών που βρίσκονται στη βάση του αντίχειρα (θέναρ).

Αυξημένος κίνδυνος για ανάπτυξη Συνδρόμου Καρπιαίου Σωλήνα υπάρχει επίσης:

- Στις γυναίκες:  Οι γυναίκες έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες  συγκριτικά με τους άντρες να παρουσιάσουν ΣΚΣ. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή τείνουν να έχουν πιο στενούς καρπιαίους σωλήνες.

- Σε άτομα που τουλάχιστον ένα μέλος στην οικογένεια έχει διαγνωστεί με στενό καρπιαίο σωλήνα

- Σε άτομα που έχουν ήδη ιστορικό κατάγματος στον καρπό.

- Σε μουσικούς αλλά και εργαζόμενους σε τομείς που απαιτούν επαναλαμβανόμενες κινήσεις με το χέρι ή τον καρπό όπως γραμμή συναρμολόγησης, φούρνος, ταμεία, κομμωτήρια, .

Διάγνωση του Συνδρόμου Καρπιαίου Σωλήνα

Είναι σημαντικό να ζητήσετε ιατρική βοήθεια όταν αντιμετωπίζετε επίμονα συμπτώματα. Μην περιμένετε να γίνει ο πόνος αφόρητος.

Προτού ο ορθοπεδικός σας συστήσει μια πορεία θεραπείας, θα πραγματοποιήσει μια διεξοδική αξιολόγηση της κατάστασης, συμπεριλαμβανομένου ενός ιατρικού ιστορικού, φυσικής εξέτασης και συχνά διαγνωστικών εξετάσεων. Ο γιατρός θα τεκμηριώσει τα συμπτώματα και θα ρωτήσει για το βαθμό στον οποίο αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν την καθημερινή ζωή. Η φυσική εξέταση περιλαμβάνει αξιολογήσεις της αίσθησης, της δύναμης και των αντανακλαστικών.

Εάν η μη χειρουργική θεραπεία, όπως φαρμακευτική αγωγή, στήριξη ή φυσικοθεραπεία, δεν παρέχει επαρκή ανακούφιση, ο γιατρός μπορεί να πραγματοποιήσει διαγνωστικές μελέτες για να προσδιορίσει εάν η χειρουργική επέμβαση είναι μια αποτελεσματική επιλογή.

Αυτές οι διαγνωστικές μελέτες μπορεί να περιλαμβάνουν:

Ακτινογραφία: Για να εξεταστούν τα οστά του καρπού για να προσδιοριστεί εάν τυχόν ανωμαλίες μπορεί να συμβάλλουν στο ΣΚΣ.

Υπέρηχος:  Για να αξιολογηθεί το μέσο νεύρο και  τυχόν βλάβες μάζας που μπορεί να υπάρχουν στον καρπιαίο σωλήνα

Μελέτη ηλεκτρομυογραφήματος  και αγωγιμότητας νεύρων (EMG / NCS): Για να εξεταστεί πώς συνεργάζονται τα νεύρα και οι μύες. Συγκεκριμένα, μετριέται η ηλεκτρική ώθηση κατά μήκος των νευρικών ριζών, των περιφερικών νεύρων και των μυϊκών ιστών.

Θεραπεία του Συνδρόμου Καρπιαίου Σωλήνα

Η θεραπεία που θα ακολουθήσει κανείς θα εξαρτηθεί από τα συμπτώματα και από το πόσο έχει επιδεινωθεί το πρόβλημα. Οι συστάσεις θεραπείας μπορεί να περιλαμβάνουν:

Αλλαγή τρόπου ζωής: Εάν η επαναλαμβανόμενη κίνηση προκαλεί τα συμπτώματα, αρχικά συνίσταται να γίνονται πιο συχνά διαλείμματα κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας που προκαλεί τον πόνο ή ακόμη και η λιγότερο συχνή ενασχόληση με αυτή.

Άσκηση:  Το τέντωμα ή η ενδυνάμωση των χεριών με ασκήσεις δρουν αποτελεσματικά. Οι ασκήσεις ολίσθησης των νεύρων μπορούν να βοηθήσουν το νεύρο να κινηθεί καλύτερα μέσα στον καρπιαίο σωλήνα.

Ακινητοποίηση: Ο γιατρός μπορεί να προτείνει νάρθηκα για την αποτροπή της κίνησης του καρπού και για να μειωθεί η πίεση στα νεύρα. Ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της νύχτας ο νάρθηκας μπορεί να βοηθήσει να απαλλαγεί ο ασθενής από το μούδιασμα ή την αίσθηση μυρμηγκιάσματος. Αυτό μπορεί επίσης να βοηθήσει στη βελτίωση του ύπνου και στην ξεκούραση του μέσου νεύρου.

Φαρμακευτική αγωγή: Ο γιατρός μπορεί να συστήσει αντιφλεγμονώδη φάρμακα ή στεροειδή για να περιορίσει το πρήξιμο.

Φυσικοθεραπεία: Ιδιαίτερα σε συνδυασμό με την αποφυγή επιβαρυντικών δραστηριοτήτων η φυσικοθεραπεία αποτελεί πάντα μια εξαιρετικά αποτελεσματική επιλογή αντιμετώπισης του Συνδρόμου Καρπιαίου Σωλήνα.

Χειρουργική επέμβαση: Εάν καμία από τις  παραπάνω θεραπείες δεν λειτουργήσει, ο γιατρός μπορεί να αποφασίσει να προτείνει «απελευθέρωση καρπιαίου σωλήνα», μια επέμβαση που αυξάνει το μέγεθος της σήραγγας και ελαττώνει την πίεση στο νεύρο.

 

Πρόληψη Συνδρόμου Καρπιαίου Σωλήνα

Αν και δεν είναι εύκολο το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα να αποφευχθεί, ειδικά εάν οφείλεται σε κάποια ασθένεια (πχ αρθρίτιδα), ορισμένες ενέργειες ίσως βοηθήσουν στην καθυστέρηση της εξέλιξης του συνδρόμου, καθώς και στη μείωση των συμπτωμάτων. Μπορεί επομένως κανείς να δοκιμάσει τι παρακάτω ενέργειες: 

-Να προσπαθεί να κρατά όσο μπορεί τους καρπούς σε ευθεία θέση.

-Να χρησιμοποιεί νάρθηκα ή στήριγμα που βοηθά να παραμένει ο καρπός σε ουδέτερη θέση.

-Να αποφεύγει την κάμψη και την επέκταση των καρπών ξανά και ξανά.

-Να κρατά τα χέρια ζεστά

-Να κάνει συχνά διαλείμματα από τη δραστηριότητα που προκαλεί τον πόνο

-Να βάζει τα χέρια και τους καρπούς στη σωστή θέση ενώ εργάζεται.

 

Το Σύνδρομο Καρπιαίου Σωλήνα είναι μία πάθηση που πλέον αντιμετωπίζει μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού. Πέρα από τους κληρονομικούς ή άλλους παράγοντες που σχετίζονται με ασθένειες, όπως προαναφέρθηκε ο τρόπος ζωής και φύση της εργασίας έχει διαπιστωθεί ότι ευνοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη του ΣΚΣ. Σήμερα, πολλές θέσεις εργασίας είναι εξαιρετικά εξειδικευμένες και απαιτούν επαναλαμβανόμενη χρήση μόνο ενός μικρού αριθμού μυών.
Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι το ΣΚΣ, όπως και άλλοι τραυματισμοί υπέρχρησης, αυξάνεται ενώ άλλοι επαγγελματικοί τραυματισμοί έχουν σταθεροποιηθεί.
 

Η βασική πρόληψη και αντιμετώπιση του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα, είναι η έγκαιρη αντιμετώπισή του.